W dzisiejszych czasach problemy finansowe są jednymi z najczęściej spotykanych. Niestety cały świat kręci się wokół pieniędzy i jeśli nie potrafimy sobie z nimi poradzić, możemy szybko znaleźć się w naprawdę beznadziejnej sytuacji. Na szczęście polskie prawo upadłościowe przygotowało rozwiązanie na takie sytuacje, a mianowicie postępowanie upadłościowe. Aby jednak złożyć tego typu wniosek do sądu, należy najpierw spełnić przesłanki bycia niewypłacalnym dłużnikiem.
Dowiedz się, co to oznacza i co uprawnia Cię do ogłoszenia upadłości.
Co to znaczy być niewypłacalnym dłużnikiem?
Polskie prawo upadłościowe ściśle określa, kto jest niewypłacalnym dłużnikiem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, warunkiem koniecznym do uznania danej osoby za niewypłacalną jest utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Oznacza to, że Twoje zobowiązania finansowe przekraczają wartość Twojego majątku, a w konsekwencji nie jesteś w stanie zaspokoić roszczeń swoich wierzycieli. Należy jednak zauważyć, że wraz z nowelizacją ustawy z 2016 r., istotne stało się również kryterium czasowe. Wcześniej bowiem każdy, kto nie zapłacił choćby jednego rachunku, mógł ogłosić się niewypłacalnym dłużnikiem. W konsekwencji wniosek o ogłoszenie upadłości mogła złożyć do sądu praktycznie dowolna osoba. Obecnie prawo koncentruje się na długoterminowym charakterze niewypłacalności, więc dłużnik może ogłosić upadłość tylko wtedy, gdy:
- nie wykonuje swoich zobowiązań płatniczych od co najmniej 3 miesięcy (w przypadku osób fizycznych)
- nie wykonuje swoich zobowiązań płatniczych od co najmniej 24 miesięcy (w przypadku osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej)
Warto też zauważyć, że nie każdy, kto utracił zdolność do wykonywania swoich zobowiązań płatniczych, kwalifikuje się do ogłoszenia upadłości, nawet jeśli trwa ona tak długo, jak przewidział to ustawodawca. Liczą się również powody, dla których dłużnik nie spłaca swoich wierzycieli. To znaczy, że jeśli istnieją przesłanki wskazujące na to, że robi to celowo lub że w ciągu ostatnich kilku lat podejmował kroki mające na celu uniknięcie spłaty zobowiązań, sąd upadłościowy odrzuci jego wniosek.
Jeśli masz wątpliwości, czy kwalifikujesz się jako niewypłacalny dłużnik, skontaktuj się z jednym z prawników Legavi, który pomoże Ci ocenić Twoją sytuację.
Czym jest ogłoszenie upadłości?
Ogłoszenie upadłości jest procedurą przewidzianą w prawie upadłościowym, stosowaną wobec podmiotów, które nie są już w stanie zaspokoić roszczeń swoich wierzycieli, ponieważ ich długi przekraczają wartość ich majątku. Po złożeniu odpowiedniego wniosku, sąd rozpatruje go i inicjuje postępowanie egzekucyjne, w trakcie którego zarząd nad majątkiem dłużnika przejmuje syndyk masy upadłościowej. Jego zadaniem jest sporządzenie listy wierzycieli i opracowanie planu zaspokojenia ich roszczeń.
Jaka jest różnicą między upadłością zwykłą a upadłością konsumencką?
Choć większości z nas pojęcie upadłości kojarzy się z postępowaniem prowadzonym wobec dużych przedsiębiorstw, od kilku lat ustawodawstwo przewiduje również takie rozwiązanie dla osób fizycznych, które nie są w stanie spłacić swoich zaległych zobowiązań pieniężnych, a jest nim upadłość konsumencka.
Upadłość konsumencką może ogłosić wyłącznie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Przesłanką jest nadal sytuacja finansowa uniemożliwiająca spłatę wymagalnych zobowiązań pieniężnych, tj. trwająca już co najmniej trzy miesiące niewypłacalność. Procedura w takim przypadku jest taka sama jak w przypadku osób prawnych, tj. sąd wydaje postanowienie, a następnie wszczyna postępowanie upadłościowe i wyznacza syndyka w celu realizacji majątku dłużnika. Należy jednak zaznaczyć, że sędzia ma prawo oddalić złożony wniosek, jeżeli uzna, że nie ma wystarczających podstaw do ogłoszenia upadłości. Co więcej, wniosek może zostać odrzucony, jeżeli dłużnik ogłosił upadłość w ciągu ostatnich dziesięciu lat lub w przeszłości podejmował działania mające na celu uniknięcie spłaty wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Kto może zgłosić powstanie stanu niewypłacalności?
Wniosek o ogłoszenie upadłości może zostać złożony zarówno przez dłużnika, jak i przez jego wierzycieli. Oczywiście w większości przypadków to niewypłacalny podmiot składa taki wniosek, gdyż pozwala mu to na uregulowanie istniejących długów. Ponadto, w pewnych okolicznościach, jest on zobowiązany na mocy prawa upadłościowego do poinformowania sądu w ciągu 30 dni od pojawienia się oznak niewypłacalności. Nie zmienia to jednak faktu, że wierzyciele również dysponują takim uprawnieniem.
Co jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości złożą wierzyciele?
Zmiany w przepisach, wprowadzające aspekt temporalny do pojęcia niewypłacalności, miały ułatwić kwestię oceny faktycznej zdolności płatniczej danej spółki lub osoby fizycznej.
Otóż teoretycznie, jeśli wierzyciele zgłoszą do sądu fakt braku zapłaty długów i chęć wszczęcia postępowania upadłościowego jeszcze przed upływem okresu 3 lub 24 miesięcy, to będzie to tylko domniemanie niewypłacalności. Co za tym idzie, będą zobowiązani do wykazania, że dany podmiot znalazł się w stanie uniemożliwiającym mu uregulowanie wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Jeżeli natomiast uczynią to po upływie tego terminu, sąd co do zasady powinien niezwłocznie uznać ich prawo i zająć majątek dłużnika. Niestety, w praktyce nie zawsze tak się dzieje, a dodatkowo zadłużone osoby i spółki są przekonane, że przez 3 miesiące nic nie można im zrobić, pomimo braku dokonania zapłaty.
Podsumowując
Dłużnik, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych stanowi prawdziwe zagrożenie dla jego wierzycieli, dlatego warto jest wiedzieć kiedy mamy do czynienia z taką sytuacją. Jeśli jakiś podmiot jest Ci winien długi, których od jakiegoś czasu nie spłaca, koniecznie skonsultuj się z jednym z prawników Legavi i dowiedz się, jakie działania możesz podjąć w takiej sytuacji. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości może okazać się jedyną szansą na spłatę zaciągniętych przez dłużnika zobowiązań.
